Hücrelerin çoğalması durumunda bazı özelliklerin yavru hücrelere geçişinde önemli bir rolü olan kromozomlar, hücre çekirdeğinde çift şeklinde yer alır. İnsanlarda, 1 çift eşeysel ve 22 çift otozom olmak üzere toplam 23 çift kromozom bulunur. Bu kromozomlardan cinsiyet kromozomu olan eşeysel kromozomlar X ve Y kromozomlarıdır. Erkekte bir tane bulunan X kromozomu, kadında iki tane bulunur. İki eşey kromozomdan biri olan X kromozomu, dış görünüş itibariyle üreme üzerinde doğrudan bir etkisi olmadığı bilinmektedir.

Doğacak çocukta diğer özelliklerin ortaya çıkmasında rol oynayan X kromozomu, erkeklerde bulunan Y kromozomuna göre yapı olarak daha büyüktür. Bu nedenle X kromozomu, Y kromozomuna kıyasla çok daha fazla gen taşır. X kromozomu az da olsa Y kromozomu ile bazı benzerlikler gösterir. Y kromozomu ve X kromozomu mayoz bölünme esnasında yan yana gelerek parça değişimi yaparlar.

X kromozomu, Y kromozomuna göre genetik olarak daha zengin bir kromozomdur. Renk ayırt etme, kasların gelişimi ve çeşitli zihinsel görevlerde de bu gen rol oynar. Zihinsel işlevlerden sorumlu olan X kromozomu, bu genlere sahip olmasından dolayı doğacak bebeğin zekâsının anneden geçtiği savunulur. Yavaş ancak dayanıklı olan X kromozomunun cinsiyet üzerinde ise etkisi yoktur. Çünkü cinsiyeti belirleyen genler Y kromozomunda bulunur. Dolayısıyla toplumda bilinen bir yanlış bu durumda açığa çıkmaktadır. Birçok kişi çocuğun cinsiyetinin kadın tarafından belirlendiğini zanneder ve genellikle erkek çocuk isteyen erkekler bu durumda kadınlara yüklenir. Ancak bu yanlış bilinen bir durumdur ve doğacak olan çocuğun cinsiyetini Y kromozomu belirler. Yumurta, erkekten gelen X kromozomu ile döllenirse doğacak çocuk kız olurken, Y kromozomu ile döllenirse çocuk erkek olur. X kromozomu Y kromozomundan daha büyük olsa dahi, yalnızca bir tane bulunan Y kromozomu cinsiyetin erkek olarak olmasına yeterli bir durumdur.

X kromozomunun inaktivasyonu rastgele olduğu için, normal bir kadında X kromozomunda anneden aldığı bazı hücreler aktiftir ve X kromozomu aynı zamanda erkekte de bulunduğu için bu kromozomda babadan gelen hücreler de aktif olur. Y kromozomuna göre daha fazla gen içeriğine sahip olan X kromozomu, bu özelliğinden dolayı üzerinde oldukça fazla araştırma yapılmıştır. X kromozomundaki genlerde meydana gelen mutasyonlar, erkeklerin birçok genetik hastalığa yakalanma açısından risk faktörü oluşturur. Bu hastalıklar arasında kas erimesi, renk körlüğü ve kan pıhtılaşmaması gibi birçok beyin hastalığı da bulunur.

X kromozomu üzerinde yaklaşık 155 milyon nükleotit yer alır ve bu kromozomların üzerinde kadınlara ait cinsel karakterlerde rolü olan genler ile DMD olarak adlandırılan en büyük gen de yer alır. Dişiler için faydalı olan birçok özelliği üzerinde toplayan X kromozomunun Y kromozomuna göre küçülmesi daha az olur. Bu nedenle Y kromozomunun zaman içerisinde özelliğini kaybettiği ve etkisini yitirdiği düşünülse de bu durum tam olarak kanıtlanmış bir durum değildir.